Çanak çömlek yapım zanaatı, insanların eski çağlardan beri su kavanozları, yemek kapları ve benzeri şeylerin imalatında kullandıkları en önemli tarihi zanaatlardan biridir. Bunların yapımında kilden yararlanılmış ve ardından boyaması, üzerine nakışlar ve süslemeler yapılmıştır.
Çömlek yapım metodu ve aşamaları:
Çömlek yapımı için önce vadilerden toprak toplanıp su dolu bir leğene konulur. Ardından süzülmesi için 15 gün süreyle başka bir leğende bekletilir ve süzüldükten sonra çıkarılıp 4-6 gün üzeri örtülerek bırakılır. Daha sonra yoğunlaşması için ayakla çiğnenir. Yoğunlaşan çamur, ürün yapımı için imalat tezgâhına (çarka) yerleştirilir. Sonra pişmesi için yapılan çömlek birkaç saat fırına konulur ve çıkarılıp soğuması için bir gün bekletilir.
Medine ile ilişkili bir zanaat:
Çömlekçilik Medine’de çok eski bir zanaattır. Tarihte çömlekçi sahabi Saad bin Ubade bilinen biriydi ve bunları su içmek için yapardı. Geçmişte Medine’de, Akul bölgesi yakınlarındaki Kanat Vadisi kıyılarında birkaç imalathane kurulmuştu. Buthan Vadisi yakınlarında da, çanak çömlek yapımı için bazı imalathaneler kurulmuştu.
Vadilere olan yakınlığı ve çanak çömlek yapımı için gerekli ham maddelerin mevcudiyeti, çömlekçilik zanaatının Medine’de yayılmasına yardımcı olmuştur.
Zanaat ürünlerini elde etmek ve eğitimini almak:
Günümüzde çömlek kullanımının sınırlı olmasıyla birlikte, Medine-i Münevvere Bölgesi’nin ilgili makamları geleneksel zanaatlara ve çömlekçiliğe önem vermiş ve yapanları desteklemişlerdir. Bu kapsamda böylesi araç ve gereçlerin satıldığı halk pazarları geliştirilmiştir.
Kültürel Miras İdaresi bu zanaata ilgi duymuş ve bölgenin doğasından ilham alınarak yapılan çanak çömlek ürünlerini öne çıkaran çeşitli kurslar, atölye çalışmaları ve etkinlikler düzenlemeye çalışmıştır. Bu zanaatları yok olmaktan korumak için, ziyaretçilerin Medine topraklarından bir hatıra olarak almak istedikleri ürünleri popüler pazarlarda ve etkinliklerde sergileniyor.